ขนมญี่ปุ่น วัฒนธรรมจากอิทธิพลต่างชาติ แต่ถ่ายทอดออกมาใหม่ในแบบตัวเอง

ถ้าจะเอ่ยถึงขนมในญี่ปุ่น เชื่อว่าทุกคนมีภาพจำที่ว่าขนมญี่ปุ่นนั้นต้องมีหน้าตาสวย บรรจุภัณฑ์ที่ดี และเป็นหนึ่งสิ่งที่ทุกคนอยากลองเมื่อมาเยือนประเทศญี่ปุ่น เพราะนอกจากจะมีหน้าตาสวยน่ารับประทานแล้ว ก็ยังมีรสชาติ และความอร่อยที่ทำให้ถ้าได้ลองเป็นต้องติดใจจนหยุดซื้อ หยุดกิน ไม่ได้แน่ๆ ค่ะ แต่ก็น่าแปลกนะคะ ว่าขนมบางชนิดก็ไม่ได้ มีต้นกำเนิดมาจากประเทศญี่ปุ่น อย่างชีสเค้ก, ชูว์ครีม แต่ทำไมขนมคนญี่ปุ่นถึงทำได้โด่งดัง และทำให้ผู้คนที่ได้ลอง ติดอกติดใจกันแทบทุกราย

ญี่ปุ่น มีขนมที่เป็นแบบดั้งเดิม ซึ่งในภาษาญี่ปุ่นจะเรียกว่า วากาชิ (和菓子) และญี่ปุ่นมีวัฒนธรรมการกินขนม คู่กับชาเขียว ซึ่งขนมมักจะถูกเสิร์ฟคู่กับการดื่มชาเขียวมัทฉะในระหว่างพิธีชงชา (茶の湯 / Cha-no-yu) โดยเฉพาะขนมหวานแบบแห้งที่ทำจากน้ำตาล มีรูปร่างและสีสันสวยงาม มีความพิถีพิถันในการทำ ซึ่งเป็นขนม ที่ต้องกินก่อน แล้วค่อยดื่มชาเขียวมัทฉะตาม ที่ถือว่าเป็นประเพณีดั้งเดิมของคนญี่ปุ่น ซึ่งในสมัยก่อนนั้น “น้ำตาล” กลายเป็นสิ่งที่หาได้ยากมีราคาสูง และจะถูกจำกัดให้เฉพาะสังคมชั้นสูงกับผู้ผลิตขนมหวานที่ถูกเลือกเท่านั้น คนญี่ปุ่นจึงได้มีการนำ พืช, ผลไม้ วัตถุดิบตามฤดูกาลมาดัดแปลงเพื่อกินคู่กับชาแทน เช่น ลูกพลับ, ถั่วแดง, ถั่วเหลือง เป็นต้น

ถ้าพูดถึงขนมญี่ปุ่นในภาพจำของเราก็คือ ขนมโมจิ, เซมเบ้, ขนมที่มีไส้ถั่วแดง ฯลฯ ส่วนใหญ่จะเป็นการผสมผสาน วัตถุดิบในท้องถิ่นแล้วนำมาทำเป็นขนมที่มีจำหน่ายเฉพาะท้องที่นั้นๆ ซึ่งโดยมากขนมญี่ปุ่นเหล่านี้ จะมีรสชาติค่อนข้างหวาน ต้องกินคู่กับชาเขียวหรือกาแฟดำ แล้วจะทำให้รสชาติกลมกล่อมพอดี แต่ในทางกลับกัน ขนมญี่ปุ่นมีมากฉันท์ใด ขนมจากตะวันตกก็มีมากฉันท์นั้น เหตุเนื่องมาจากตั้งแต่ญี่ปุ่นได้เปิดประเทศรับวัฒนธรรมของชาติตะวันตก ก็ได้รับการถ่ายทอดวิชาความรู้ในเรื่องต่างๆ รวมถึงวัฒนธรรมการกินและการทำขนมเข้ามาด้วย

ซึ่งญี่ปุ่นเองก็ถือได้ว่าเป็นดินแดนแห่งเกษตรกรรม ที่มีวัตถุดิบชั้นดีจากการทำเกษตรอินทรีย์ในภูมิภาคต่างๆ มากมาย และได้มีการนำ เทคโนโลยี องค์ความรู้สมัยใหม่ มาพัฒนาผลิตภัณฑ์ทางการเกษตรให้ได้คุณภาพที่ดี ปลอดสารเคมี ดังนั้นไม่ว่าจะเป็นวัตถุดิบอย่างเช่น แป้ง, นม, เนย, ชีส ฯลฯ ที่ล้วนแล้วแต่เป็นวัตถุดิบของการทำขนมตะวันตก ล้วนสามารถผลิตได้เองในญี่ปุ่นโดยที่ไม่ต้องนำเข้า จึงส่งผลให้ขนมต่างชาติที่แม้ไม่ได้มีต้นกำเนิดมาจากญี่ปุ่น แต่คนญี่ปุ่นกลับสามารถนำมาพัฒนาปรับปรุงและต่อยอดทำขนมให้มีรสชาติและคุณภาพที่ดี ซึ่งหลักๆ ก็มาจากวัตถุดิบที่ใช้นี่ล่ะค่ะ น้ำที่ดี แป้งที่ดี นมที่ดี เลยส่งผลให้ขนมแบบตะวันตกที่มีจำหน่ายในญี่ปุ่นมีรสชาติที่ดีตามไปด้วย

---

ผู้เขียน

อุบลทิพย์ เศรษฐสักโก

TKLS สาวแซ่บแห่งไซตามะ / เจ้าของเพจครบเครื่องเรื่องญี่ปุ่น